TPV یکی از زیردستههای اصلی و پیشرفتهتر ترموپلاستیک الاستومرها است. TPEها نسل نوینی از آلیاژهای پلیمری هستند که در مقاله «TPE چیست» به تفصیل، به بررسی آن پرداختیم. این آلیاژها خواص فیزیکی-مکانیکی مشابه رابرهای پختشده را بدون نیاز به فرآیند پخت برآورده میکنند. این محصولات، دارای یک جز رابری و جز سخت پلاستیکی هستند که بخش نرم، وظیفه ایجاد انعطافپذیری مطلوب، و بخش سخت، وظیفه ایجاد استحکام مناسب را در محصولات بر عهده دارند. برای دستیابی به خواص مکانیکی مطلوبتر مانند مانایی فشار کمتر فاز رابری، این آلیاژها پخت میشوند که به محصول حاصل، ترموپلاستیک الاستومر ولکانیزه (Thermoplastic Elastomer Vulcanize) میگویند. در این مقاله به بررسی TPV، ویژگیها و کاربردهای آن میپردازیم.
TPV چیست؟
TPV که با نام کامل Thermoplastic vulcanizates نیز شناخته میشود، نوعی پلیمر است که طی فرآیند ترکیب، جوش داده میشود. این بدان معنی است که پلیمرها از طریق «کراس لینک ها» به مواد با دوامتر تبدیل میشوند. کراسلینک، پیوندهای متقاطع و بادوامی هستند که میان ساختارهای داخلی مولکول به وجود می آید و استحکام و پایداری یک ماده را بسیار افزایش میدهد.
در TPV، ساختار لاستیک اولیه برای ایجاد ماده با دوامتر و مفیدتر، تغییر پیدا می کند. علاوه بر این، این ماده بسیار انعطافپذیر است و می تواند انواع مختلفی از نیازهای صنعتی را برآورده سازد. همین عامل موجب محبوبیت آن در میان تولیدکنندگان شده است.
ویژگی ها و مشخصات TPV
- TPV بسیار بادوام است.
- دوام TPV باعث مقاومت آن در برابر هرگونه تغییر شکل می شود.
- عدم تأثیرپذیری محصولات ساخته شده با TPV در برابر عوامل محیطی و فضای باز
- مقاومت بالا در برابر حلال ها، چربی ها و روغن های خاص
- مقاومت حرارتی بالا
- قابل بازیافت ۱۰۰٪
- مقاومت در برابر اکسیداسیون، سایش و پارگی
- انعطاف پذیری طراحی
مهمترین موارد کاربردی TPV
TPV به طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. صنایعی که بیشتر از ماده لاستیکی TPV استفاده می کنند عبارتند از:
- صنعت خودروسازی: مهر و موم های خودرو، روکش ضد گرد و غبار، ضربه گیر، گلگیر و غیره
- ساخت و ساز
- صنایع الکترونیک: عایق های صوتی، سیم و کابل.
- بازارهای مصرفی: قطعات لاستیکی مقاوم به حرارت؛ تولید نوارهای آب بندی؛ ابزار دستی، ابزار برقی، لوازم پزشکی، لوازم حمام و انواع بسته بندی.
اخیراً رشد زیادی در استفاده از این ترکیب در صنعت خودرو وجود دارد و این مربوط به مهر و موم های برخی از قسمت های خودرو نظیر لوله ها است که به ماده ای با تحمل گرمای بسیار بالا، نیاز دارند. جای تعجب نیست که زمانی که تولیدکنندگان محصولات صنعتی متوجه شوند TPV در واقع چه مزایایی دارد حتماً از آن استفاده خواهند کرد.